Động cơ điện 3 pha là gì

Động cơ điện 3 pha là gì? phân loại & cấu tạo cơ bản

Động cơ điện 3 pha, motor điện 3 pha hoặc gọi theo cách người Việt Nam là mô tơ điện 3 pha, là loại máy điện không đồng bộ hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ có tốc độ quay của roto (tốc độ máy) nhỏ hơn tốc độ đồng bộ (tốc độ từ trường) – Từ trường quay được hình thành từ nguồn điện xoay chiều 3 pha từ đó biến đổi năng lượng điện thành cơ học.

Phân loại động cơ điện 3 pha

• Phân loại theo kết cấu của vỏ máy: kiểu hở, kiểu bảo vệ, kiểu kín và kiểu
  phòng nổ
• Phân loại theo kết cấu của roto: Kiểu Roto lồng sóc (là phổ biến nhất) và kiểu Roto dây quấn
• Phân loại theo số pha: 1 pha, 3 pha;

Cấu tạo động cơ (motor) điện 3 pha

Động cơ không đồng bộ 3 pha gồm hai bộ phận chính: Stator (phần tĩnh); Rôto (phần quay)

Stator (phần tĩnh):

Stator gồm hai phần, mạch từ và dây quấn.

• Mạch từ được làm bằng các lá thép kỹ thuật điện (tôn Silíc) ghép lại với nhau tạo thành lõi thép hình trụ rỗng, giữa các lá thép được phủ sơn cách điện, mặt trong của lõi thép được xẻ rãnh để đặt bộ dây quấn;
• Bộ dây quấn gồm có 3 cuộn dây (AX, BY, CZ) đặt lệch nhau 120o trong không gian, ba cuộn dây có thể được đấu theo hình sao hoặc hình tam giác.

Rôto (phần động):

Rôto trong động cơ không đồng bộ 3 pha có hai loại: Rôto lồng sóc và rôto dây quấn.

• Rôto lồng sóc: Gồm lõi thép hình trụ, được làm bằng các lá thép kỹ thuật điện (tôn silic) ghép lại với nhau và được gắn ép đồng tâm bao bọc trên trục quay của động cơ. Mặt trên của lõi thép được phay rãnh để đặt các thanh dẫn bằng đồng hoặc nhôm, hai đầu các thanh dẫn được nối với hai vành đồng hoặc nhôm đúc được gọi là vòng ngắn mạch (vành chập). Hình 1 – 20a
• Rôto dây quấn: Gồm lõi thép gắn trên trục quay giống rôto lồng sóc. Trong các rãnh của lõi thép đặt bộ dây quấn 3 pha. Ba cuộn dây được đấu sẵn thành hình sao, 3 đầu còn lại được nối với 3 vành đồng, đưa ra bộ biến trở 3 pha đặt bên ngoài dùng để khởi động hoặc điều chỉnh tốc độ động cơ. (khi lắp đặt motor, rotor được đặt trong stator với khe hở tiêu chuẩn để đảm bảo quá trình quay khi có nguồn điện cấp vào.

Cấu tạo động cơ điện ba pha ngoài hai phần chính cơ bản nêu trên cần có các bộ phận khác nữa để cấu thành lên một mô tơ 3 pha hoàn chỉnh như:

• Vỏ thép (hoặc gang, nhôm) giúp định hình, bảo vệ các thành phần bên trong vừa là phần khung giúp tùy biến kiểu gắn lắp kiểu chân đế (động cơ điện 3 pha chân đế) hoặc lắp đặt kiểu mặt bích (động cơ điện 3 pha mặt bích) đồng thời còn làm chức năng tản nhiệt thông qua các cánh hoặc ống tản nhiệt làm mát động cơ trong quá trình vận hành.
• Bạc đạn ( Vòng bi), cọc cực, rơle nhiệt, cánh gió, điện trở sấy…

Ưu nhược điểm của động cơ điện 3 pha

• Động cơ điện 3 pha có nhiều ưu điểm như: Có thể sản xuất các loại động cơ từ công xuất nhỏ tới vừa cùng nhiều cấp điện áp từ vài chục vôn đến hàng KV, hiệu suất cao, dễ đồng bộ với nhiều loại điều khiển như biến tần, khởi động từ, các cụm mạch điều khiển sẵn có, dễ sản xuất hơn động cơ điện 1 pha, giá thành rẻ hơn.
• Nhược điểm: Hệ số công suất thấp gây tổn hao, dòng khởi động cao, momen khởi động thấp và nguồn điện 3 pha không phải đâu cũng có.

Những yếu tố quyết định chất lượng của mô tơ điện 3 pha và ứng dụng phổ biến

• Chất lượng của mô tơ điện 3 pha phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm độ bền vật liệu (các loại vật liệu hàng đầu hiện nay dùng chế tạo động cơ là dây điện từ Hàn Quốc, nhôm đúc roto, tôn silic từ Nga, các loại vòng bị SKF, Nachi từ Đức Nhật…). Tiếp theo là kỹ thuật chế tạo, công nghệ chế tạo ( phổ biến công nghệ tới từ Hungary, Liên Xô cũ… nổi tiếng về độ bền và chắc chắn của động cơ.
• Mô tơ điện 3 pha được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp như sản xuất, xây dựng, và nhà máy điện do khả năng cung cấp công suất lớn. Đối với người tìm mua động cơ thì cần quan tâm tới thương hiệu, thâm niên hãng sản xuất cùng kênh bán hàng uy tín để lựa chọn được sản phẩm chất lượng cao.

Chất lượng motor điện phụ thuộc nhiều vào vật liệu chế tạo motor điện 3 pha

Mô tơ điện 3 pha có thương hiệu tốt và lâu năm tại Việt Nam

Trên thị trường Việt Nam, thương hiệu nổi bật nhất trong lĩnh vực sản xuất mô tơ điện 3 pha có lẽ là Hem Vihem (Công ty cổ phần chế tạo điện cơ Hà Nội) có nhà máy đặt tại Đông Anh (có tên gọi cũ là công ty cổ phần chế tạo máy điện Việt Nam Hungary) với kinh nghiệm lâu năm và uy tín đã tạo nên sự tin tưởng từ phía khách hàng cũng như các chuyên gia trong ngành máy điện tại Việt Nam. HEM VIHEM có nhiều dòng sản phẩm đáp ứng được hầu hết nhu cầu thị trường trong nước cũng như xuất khẩu trong khu vực

Các sản phẩm phổ biến:

• Động cơ điện 3 pha Hem Vihem
• Động cơ điện phòng nổ Hem
• Động cơ chịu nhiệt Hem
• Động cơ 3 pha vỏ nhôm ( sản phẩm mới)
• Động cơ điện 1 pha Hem Vihem ( Việt Hung)

Bảng giá động cơ điện 3 pha Hem thông dụng được đánh giá tốt trên thị trường hiện tại

Động cơ điện 3 pha Hem Vihem được đánh giá rất tốt về chất lượng và giá cả. Mức giá phổ biến cho một chiếc động cơ điện 3 pha Hem nằm ở mức hợp lý so với chất lượng, không cao không thấp, đặc biệt với chất lượng bền bỉ, sản xuất trong nước dễ bảo hành thay thế chủ động nguồn cung.

Kênh phân phối động cơ điện 3 pha HEM VIHEM (Việt Nam – Hungari)

Vihem.vn là nhà cung cấp chính hãng phân phối các sản phẩm của điện cơ Hà Nội. khách hàng có thể mua hàng trực tiếp tại cửa hàng hoặc liên hệ thông qua các kênh trực tuyến để được tư vấn giao hàng tận nơi mà vẫn đảm bảo hàng chính hãng, tiết kiệm chi phí, thời gian của cá nhân và doanh nghiệp.